Achtergrond
Waar digitale kunst zijn grenzen heeft: Mijn muurschildering met het Huion Kamvas Pro 27 grafisch tablet
van Michelle Brändle
Oude RAW-foto's opnieuw bewerkt - wat is het resultaat?
RAW-converters zoals Lightroom hebben de afgelopen 20 jaar grote vooruitgang geboekt. Het kan daarom de moeite waard zijn om oude foto's opnieuw te bewerken. Ik zal aan de hand van een paar voorbeelden laten zien hoeveel je er uit kunt halen.
Heb je de RAW-originelen van oude foto's nog? Dan is het het overwegen waard om ze opnieuw te ontwikkelen. Daar zijn verschillende redenen voor. Misschien heb je een ander idee over hoe de foto er vandaag de dag uit zou moeten zien. In de loop der jaren heb je waarschijnlijk ook routine en een beter oog gekregen en kun je de foto's effectiever bewerken. De derde mogelijke reden is dat de software van tegenwoordig gewoon meer mogelijkheden biedt en tot betere resultaten leidt.
Aangezien de eerste twee redenen subjectief en individueel zijn, zal ik me richten op de derde reden. Ik heb wat oude foto's opgegraven en vergeleken hoe de resultaten eruit zien met de opties van vandaag. Ik gebruik Adobe Lightroom Classic, dus mijn vergelijkingen hebben betrekking op deze RAW-converter. Als je andere software gebruikt, kun je soortgelijke testen voor jezelf doen. Dit zal je snel laten zien of het de moeite waard is om opnieuw te bewerken.
De procesversies van Lightroom
In de huidige Lightroom kan ik de foto's op dezelfde manier bewerken als in de allereerste Lightroom. In de Develop-modus selecteer ik de procesversie in de onderste sectie «Kalibratie». Dit geeft aan welk proces Lightroom moet gebruiken om de foto's te ontwikkelen. Proces 2 is bijvoorbeeld het proces dat ik gebruikte in Lightroom 3 en dat nog steeds geactiveerd is voor de meeste van mijn oude foto's.
Processen 1 en 2 hebben andere regelaars in de toonwaardecorrectie dan de latere versies. Vanaf versie 3 schakelt Lightroom automatisch over naar de nieuwste procesversie zodra je begint met het bewerken van de afbeelding. Dit is niet het geval met procesversies 1 en 2 - je moet zelf overschakelen naar de nieuwe procesversie. Pas dan zijn de nieuwe functies voor je beschikbaar.
Eerste testfoto: liggende afbeelding
Het eerste testobject is een gewone landschapsfoto: een uitzicht op Zürich vanaf de Käferberg, genomen in juni 2008 met mijn eerste digitale camera, de Nikon D70. Zo ziet de foto eruit als ik hem open in Lightroom en opsla als JPEG zonder bewerking, dus met de standaardinstellingen.
Met automatische toonwaardecorrectie laten proces 1 en 2 vrijwel hetzelfde resultaat zien. Er zijn ook geen verschillen tussen proces 3 en 6. Het verschil tussen procesversie 2 en 3 is echter heel duidelijk:
Adobe heeft de toonwaardecorrectie tussen deze twee processen volledig herzien. In plaats van de huidige «Hooglichten» en «Schaduwen», zijn er in procesversie 1 en 2 «Restauratie» en «Hooglichten». De huidige schuif «Wit» ontbreekt, in plaats daarvan is er «Helderheid». De schuifregelaars heten niet alleen anders, ze werken ook anders. Dit geldt ook voor de schuifregelaars, die hun naam hebben behouden. «Vanaf versie 3 verschijnt zwart» veel subtieler dan voorheen.
Dit heeft ook effect op de handmatige correctiemogelijkheden. In procesversie 3 en hoger kan ik fijnere aanpassingen maken en ben ik tegelijkertijd flexibeler. Adobe heeft ook veel nieuwe functies toegevoegd. Belangrijk voor landschapsfoto's is de automatische selectie van de lucht en nu ook andere delen van het landschap zoals de grond, het water of de vegetatie. De schuifregelaars «Structuur» en «Waas verwijderen» zijn ook nog niet beschikbaar in procesversie 2.
Met handmatige correctie kan ik de foto met proces 2 alleen iets kleurrijker maken dan met autocorrectie. Veel meer is er niet mogelijk. Met versie 6 kan ik het volledige potentieel benutten. Omdat ik de lucht apart kan bewerken, wordt deze niet te fel en blijven de wolken goed zichtbaar. Tegelijkertijd kan ik de planten op de voorgrond nog meer opleuken als ik dat wil. De grootste moeilijkheid is om niet te overdrijven met het bewerken. Deze foto ziet er voor mij niet meer natuurlijk uit, ik laat alleen zien wat er mogelijk is.
Tweede testfoto: Nachtfoto
Dankzij een belichtingstijd van acht seconden is deze foto te donker. Bij 800 ISO is hij ook ruisachtig, omdat ik hem heb gemaakt met de oude Panasonic Lumix LX3 compactcamera. Technisch gezien is het een slechte opname, maar ik hou van de sfeer. Misschien is een nieuwe bewerking de moeite waard.
De automatische toonwaardecorrectie maakt de schaduwen lichter zodat er meer te herkennen is op de voorgrond. Procesversie 6 corrigeert agressiever en benadrukt daardoor ook de beeldruis en kleurzweem sterker. Dat lijkt me niet beter.
Ik vind het in het begin moeilijk om handmatig in te grijpen met procesversie 2. Omdat ik de lucht en voorgrond niet apart kan bewerken, is of de voorgrond te paars of de lucht te groen. Het probleem kan uiteindelijk echter worden opgelost met de kleurenmixer.
Voor procesversie 6 krijg ik de tooncorrectie niet veel beter. Maar ik kan wel de AI-ondersteunde ruisonderdrukking activeren. Dit verwijdert de ruis heel goed. De afbeelding ziet er voor mij echter niet meer uit als een echte foto, maar als een door AI gegenereerde fantasieafbeelding. Dat stoort me, want ik heb deze foto echt gemaakt en ik wil dat hij er echt uitziet, verdomme!
Maar dat is een persoonlijk probleem van mij. Technisch gezien is de optimalisatie indrukwekkend.
Derde testfoto: onderbelicht en ruis
Ik nam deze foto in de dierentuin van Zürich in 2011 met de Nikon D90. Door de korte belichtingstijd is hij volledig onderbelicht - ondanks de hoge gevoeligheid van 3200 ISO. Hier is de foto met de standaard RAW-instellingen.
Deze keer is het de oudere procesversie die het beeld helderder maakt. Er zit veel ruis in de afbeelding en het is goed te zien dat de witbalans niet klopt: De kameleon is paars in plaats van bruin. Proces 6 verheldert de foto aanzienlijk minder, wat naar mijn mening beter is.
Handmatig kan ik de paarse zweem in proces 2 corrigeren en de helderheid iets verminderen. Bij «Details» kan ik de ruisonderdrukking iets sterker instellen - maar niet te sterk, anders wordt alles onscherp.
In de huidige versie probeer ik ook weer AI-ruisonderdrukking. Bij deze zeer ruisige afbeelding bereikt de AI echter ook zijn grenzen. Ik kan alleen een maximale sterkte van 30 van de 100 selecteren, anders gebeuren er vreemde dingen. Toch zijn de aderen in de tong veel te rood en moet ik de roodverzadiging achteraf terugschroeven. Het oranje is ook te fel. Het duurt vrij lang voordat ik tevreden ben met de bewerking - maar het resultaat is veel beter dan met procesversie 2.
Vierde testfoto: opname met tegenlicht
Bij deze opname kreeg de camera te maken met een extreem hoog contrast. Wederom was het de Panasonic Lumix LX3 compactcamera die het niet aankon. De vraag is nu: Kan de foto worden opgeslagen met de huidige versie van Lightroom?
Het nieuwe proces werkt veel beter met automatische tooncorrectie. De donkere gebieden zijn zodanig verlicht dat ze gemakkelijk te herkennen zijn.
In de oude procesversie kunnen de schaduwgebieden nog lichter worden gemaakt. De reflecterende gebieden in het water zijn zo overbelicht dat ze niet meer te herstellen zijn.
Dit geldt ook voor de nieuwe procesversie. Daar kan ik de landschapsdelen zoals lucht of water apart bewerken. De automatische herkenning werkt perfect. De glinsterende delen in het water blijven echter overbelicht.
Vijfde testfoto: JPEG
In de eerste jaren van mijn digitale fotografiecarrière heb ik bijna uitsluitend JPEG's gemaakt. Zelfs na 2010 maakte ik nog heel vaak foto's in dit formaat. Ik ben daarom geïnteresseerd of JPEG's ook beter gecorrigeerd kunnen worden met de huidige Lightroom versie.
Zoals verwacht zijn de automatische correcties heel subtiel - de JPEG is op sommige punten al gecorrigeerd «» . De huidige procesversie maakt echter iets meer donker en laat het beeld helderder lijken.
Met procesversie 2 kan ik handmatig ook geen significante verbetering bereiken. Met de nieuwe procesversie kan ik de lucht apart bewerken. Dit is ook een perfecte foto voor de functie «Waas verwijderen». Hier is de handmatige bewerking met procesversie 6.
Maar met het JPEG-formaat moet ik niet te veel ingrijpen, anders worden de kleurverlopen in de lucht verstoord. Dit is vooral linksboven goed te zien.
Conclusie: de moeite waard, vooral tot Lightroom 3
Als je oude RAW-afbeeldingen hebt bewerkt met Lightroom 3 of ouder, dan brengt een nieuwe ontwikkeling zichtbare verbeteringen. De toonwaardecorrectie is veel beter en er zijn ook handige functies zoals waas verwijderen en meer opties voor lokale correcties. Sinds Lightroom 4 of procesversie 3 heeft Adobe geen significante wijzigingen aangebracht in de toonwaardecorrectie. Maar zelfs in vergelijking met deze versies kun je er nog steeds meer uit halen door de lucht en andere delen van de foto apart te bewerken. De op AI gebaseerde ruisverwijdering maakt ook een verschil. Beide functies kunnen een foto er echter ook onnatuurlijk uit laten zien als je overdrijft. Met JPEG's moet je nog voorzichtiger zijn met corrigeren, anders lopen beeldruis en gescheurde kleurovergangen uit de hand. Dit kan echter ook de moeite waard zijn voor spannende maar niet optimaal belichte opnamen.
David Lee
Senior Editor
David.Lee@digitecgalaxus.chMijn belangstelling voor computers en schrijven leidde me relatief vroeg (2000) naar de technische journalistiek. Ik ben geïnteresseerd in hoe je technologie kunt gebruiken zonder gebruikt te worden. In mijn vrije tijd maak ik graag muziek waarbij ik mijn gemiddelde talent compenseer met een enorme passie.
13 opmerkingen
later