Dansen en muziek maken: psychologisch gezien hebben deze twee voorkeuren veel gemeen. Maar er is één persoonlijkheidskenmerk waarin hun fans aanzienlijk verschillen. En de dansstijl speelt ook een rol.
Spectrum van de wetenschap
Wij zijn partners van Spektrum der Wissenschaft en willen goed onderbouwde informatie toegankelijker voor je maken. Volg Spektrum der Wissenschaft als je de artikelen leuk vindt.
Dansers lijken op muzikanten: ze zijn bovengemiddeld extravert en staan open voor nieuwe dingen. Ze verschillen echter in één opzicht: of ze zichzelf beschrijven als emotioneel instabiel of stabiel. En ook de dansstijl speelt hierbij een rol, meldt een onderzoeksgroep van het Max Planck Institute for Empirical Aesthetics in Frankfurt am Main in het wetenschappelijke tijdschrift "Personality and Individual Differences".
Het team onder leiding van psycholoog en voormalig balletdanseres Julia Christensen analyseerde de persoonlijkheidsprofielen van ongeveer 6.000 volwassenen: meer dan 5.400 tweelingen uit Zweden en bijna 600 dansliefhebbers uit Duitsland die door dansorganisaties waren geworven via sociale medianetwerken. Ze beantwoordden allemaal een vragenlijst over de vijf grote persoonlijkheidsdimensies ("Big Five"). Daarnaast rapporteerden de Zweedse proefpersonen over de omvang van hun creatieve activiteiten, waaronder dansen en muziek. De Duitsers gaven aan welke dansstijlen ze regelmatig beoefenden en in welke mate: privé, professioneel en of ze zelfs een dansschool hadden.
Alle dansbeoefenaars bleken opener, extraverter en emotioneel stabieler dan gemiddeld, vergeleken met de normwaarden voor deze persoonlijkheidskenmerken in de algemene bevolking. De professionals en dansschoolhouders waren ook meer aangenaam dan gemiddeld. De situatie was vergelijkbaar in Zweden: Daar waren professionals en amateurs, ongeacht leeftijd en geslacht, meer open en extravert en meer aangenaam dan respondenten die niet dansten. De vijfde persoonlijkheidsdimensie van de "Big Five" - consciëntieusheid - was gemiddeld voor dansers.
In termen van extraversie waren er geen verschillen naargelang de dansstijl, maar wel in de andere kenmerken. De stijlen werden ingedeeld in zes categorieën: Ballet, standaard (bijvoorbeeld wals, tango en foxtrot), Latijns-Amerikaans (zoals rumba en cha-cha-cha), streetdance (zoals hiphop), swing (waaronder rock-'n-roll en lindy hop) en tango argentino, die verschilt van standaard tango doordat er sprake is van vrije improvisatie. De aanhangers van ballet en tango argentino vielen op door hun uitzonderlijke openheid; ballet-, latin- en streetdansers met een bijzondere compatibiliteit en swingfans met de grootste emotionele stabiliteit. De standaarddansers vielen het minst uit de toon.
De verschillen in persoonlijkheid zouden het gevolg kunnen zijn van verschillende aanleg, vermoeden Julia Christensen en haar team. Sommige stijlen zijn bijvoorbeeld erg complex, een eigenschap die ruimdenkende mensen per definitie bijzonder aanspreekt. En de emotionele balans van swingdansers zou mogelijk verklaard kunnen worden door het feit dat neurotische mensen zich minder aangetrokken voelen tot vrolijke ritmes. De verschillen zouden echter ook meer te maken kunnen hebben met voorkeuren voor een muziekgenre dan met de dansbewegingen.
De Zweedse gegevens lieten ook zien dat muziekmakers, net als dansers, een hoger niveau van extraversie en openheid rapporteerden. Maar terwijl dansers ook meer emotionele stabiliteit rapporteerden dan niet-dansers, gold het tegenovergestelde voor muzikanten: zij beschreven zichzelf zelfs als neurotischer vergeleken met niet-muzikanten. De onderzoekers vermoeden dat een neiging tot negatieve emoties verontrustender is bij dansen dan bij muziek maken: Zo vindt zelfselectie plaats. Een andere mogelijke verklaring: Dansen verlicht emotionele stress via lichamelijke inspanning, en de opzwepende bewegingen hebben weer effect op de stemming.
