
Review
"A Minecraft Movie": niet mijn film, maar misschien wel de jouwe
van Luca Fontana
Een film uit China breekt alle records en verslaat "Avengers" en "Star Wars" aan de kassa - en jij hebt er nog nooit van gehoord? Welkom in het nieuwe filmtijdperk.
Geen zorgen: de volgende filmbespreking bevat geen spoilers. Ik vertel je niet meer dan al bekend is en te zien is in de trailers. «Ne Zha 2» draait vanaf 26 juni in de bioscoop.
Het is zo'n bioscoopervaring waarbij je jezelf afvraagt: hoe heb ik het in godsnaam zo lang niet gezien? Want «Ne Zha 2» is al lang een reus in China. De film heeft daar meer dan twee miljard dollar opgebracht - en alleen daar. Sinds februari is het de meest succesvolle animatiefilm in de geschiedenis. Sinds maart is het zelfs de op vier na meest succesvolle film aller tijden.
Dit is een culturele aardbeving. Alleen eentje die bijna niemand in het Westen heeft opgemerkt. Nu komt de film ineens naar Zwitserland. Zonder PR-campagne. Zonder bekende personages. Zonder hype. Met maar één vraag in zijn bagage: kan het echt zo verdomd goed zijn?
Om «Ne Zha 2» te begrijpen, moet je de hoofdpersoon kennen. En dat is niet zo gemakkelijk. Tenminste voor een westers publiek. Want Ne Zha is niet zomaar een tekenfilmfiguur. Hij is een rebelse volksheld, een legendarisch figuur, in China net zo bekend als William Tell of Schellenursli in Zwitserland.
De wortels van zijn verhaal gaan diep in de Taoïstische mythologie. In de moderne interpretatie van de eerste film, «Ne Zha» (2019), wordt hij geboren als een kind dat gezegend zou zijn met de goddelijke krachten van de astrale parel - een kosmische energiebron die staat voor zuiverheid en hoop. Maar door een intrige wordt de parel verwisseld. In plaats daarvan wordt Ne Zha geboren met de demonische capsule, een destructieve kracht die nauwelijks onder controle te houden is.
Al vanaf het begin wordt hij daarom gezien als een gevaar, door mensen aangezien voor een monster, hoewel hij eigenlijk goed doet - zij het met veel nevenschade en een flinke dosis chaos. Maar zijn ouders, vooral zijn moeder en zijn ietwat sullige maar goedhartige mentor, proberen hem te helpen op het rechte pad te blijven.
Zijn tegenstander is Ao Bing, zoon van de Drakenkoning. Ook hij is een kind van intriges. Hij is geboren met de astrale parel die eigenlijk voor Ne Zha bedoeld was. Ao Bing is daarom zoiets als het spiegelbeeld van Ne Zha: beleefd, elegant en gedisciplineerd. Maar net als Ne Zha wordt hij ook gemanipuleerd en groeit hij op met een diepe wrok jegens de goden die de draken onrecht hebben aangedaan.
Aan het eind realiseren de twee zich dat ze geen vijanden zijn, maar bondgenoten in dezelfde strijd. In een laatste, opofferend duel redden ze de wereld - en sterven. Hun lichamen vergaan, maar hun zielen overleven dankzij Ne Zha's mentor. Nu is het tijd om ze een nieuw lichaam te geven zodat ze eindelijk hun eigen lot kunnen bepalen. En terwijl ze op deze zoektocht zijn, raken ze verstrikt in een veel groter complot dat een werkelijk goddelijke oorlog zou kunnen ontketenen.
Dit is precies waar deel 2 om de hoek komt kijken.
«Ne Zha 2» begint zoals veel westerse blockbusters in de stijl van «Despicable Me» of de typische Disney animatiefilms: kleurrijk, over-the-top, met een beetje te veel slapstick. Er zijn scheetgrappen, wee-wee grappen, pratende wapens en een mentor die er soms uitziet als Jack Black op een suikerhigh.
En toch - of misschien juist daardoor - ziet het er allemaal verdomd knap uit. Van het decorontwerp tot de personages en hun kostuums: De animatie is bedwelmend. Gedetailleerd, kleurrijk en krachtig. De animatiestudio Coco Cartoon heeft niets te verbergen voor zijn westerse concurrenten. Integendeel.
Dat zie je al in de trailer.
Geen twijfel mogelijk: visueel is de film een ongeëvenaarde natuurkracht. Volgens het persbericht hebben meer dan 4.000 animatiekunstenaars aan de film gewerkt. Een aantal dat zo absurd klinkt dat het bijna onderdeel wordt van het spektakel. Vooral in het laatste derde deel. Want wat daar gebeurt is geen simpele finale meer. Het is een orkaan: bijna een heel uur lang verandert «Ne Zha 2» in een wijdvertakt epos.
In zijn grootsheid doet het zelfs denken aan de finale van «Avengers: Endgame» of «Lord of the Rings». Los. Alleen zonder rekening te houden met westerse narratieve conventies. In plaats daarvan escaleert de strijd steeds verder, in de beste anime stijl. Meerdere keren dacht ik: «Oké, dit is de climax.» Ik dacht verkeerd. Nog een niveau van escalatie. En nog een.
En nog één.
Op een gegeven moment had ik het gevoel dat het scherm zou ontploffen. Er waren duizenden krijgers, demonen, monsters, draken, goden, vliegende zwaarden, dimensionale poorten, slow motion, magie, chaos - en in het midden van dit alles, Ne Zha en een heleboel pathos. Soms voelde ik me minstens zo overweldigd als overweldigd. Maar ... ook net zo opgewonden.
Want «Ne Zha 2» is niet alleen een animatiefilm die om de paar seconden nieuwe werelden, personages, mythologieën of natuurwetten herdefinieert - het is een geanimeerd gevechtsschilderij dat meer durft dan menig live-action blockbuster. En niet alleen in de actie, maar ook in de toon: de film heeft een rating 12+ - en dat is ook zo. Gezinnen branden hier. Kinderen sterven. Bloed vloeit als legers op elkaar botsen als zwermen bijen.
Ik heb zoiets al heel lang niet meer gezien in de bioscoop.
Het is moeilijk te geloven dat bijna niemand in dit land deze film kent. Maar terwijl «Ne Zha 2» de bioscopen in China opblaast en zelfs «Dune: Part Two» of «Interstellar» achter zich laat in de IMAX hitlijsten, draait hij hier zonder hype, weinig marketing en nauwelijks context. Het is alsof een of andere kleurrijke exoot uit het Oosten hierheen komt.
In feite zou je moeten zeggen: vanuit het epicentrum van een heel andere blockbusterbioscoop.
Want dat is misschien wel de grootste verrassing aan «Ne Zha 2»: niet dat het goed is. Het is hoe zelfverzekerd het de taal van het spektakel spreekt zonder Pixar of Marvel te kopiëren. In plaats daarvan wil de film zijn eigen ding zijn, met zijn eigen helden, zijn eigen mythen en een volstrekt unieke tonaliteit die al lang geleden van de westerse mainstream is gespeend: pathetisch, poëtisch, uitbundig en ongegeneerd melodramatisch.
Het wordt al snel duidelijk dat «Ne Zha 2» niet gemaakt is voor festivals of speelfilms. Toch werkt de film. En niet alleen als nicheproduct, maar als blockbuster die de regels opnieuw definieert - desnoods zonder Hollywood of Europa. Want wie heeft Oscar buzz of Cannes nodig als je kunt rekenen op een markt die meer dan een miljard bioscoopbezoekers telt en alle wereldwijde records in zijn eentje breekt?
Eben. Er rest ons maar één besef: we zijn niet langer het centrum van de filmwereld.
"Ne Zha 2" is geen perfecte film. Maar wel een krachtige. Eén die groot durft te denken - en nog groter durft te voelen. Een film die zijn eigen mythologie ademt, zijn eigen visuele taal spreekt en een publiek inspireert dat wij in het Westen vaak gewoon negeren. Uit arrogantie. Uit gemakzucht. Of gewoon omdat hij niet uit Hollywood komt.
Toch laat deze film zien wat er mogelijk is als spektakel niet alleen wordt gevierd omwille van het spektakel zelf, maar als een emotionele gebeurtenis. Wanneer pathos geen zwakte is, maar een houding. En wanneer je een film niet ensceneert voor de volgende Oscarnominatie - maar voor een publiek dat cinema nog steeds begrijpt als een collectieve ervaring.
Misschien moeten we eerst leren om anders naar zulke films te kijken. Of beter gezegd: ze anders willen zien. Vooral hier in het Westen. Want als dit de toekomst is van blockbuster cinema, dan is het de moeite waard om er eens naar te kijken. Dringend.
Avonturen beleven en sporten in de natuur en mezelf pushen tot mijn hartslag mijn ritme wordt - dat is mijn comfortzone. Ik geniet ook van rustige momenten met een goed boek over gevaarlijke complotten en koningsmoordenaars. Soms raak ik meerdere minuten opgewonden van filmmuziek. Dit komt zeker door mijn passie voor cinema. Wat ik altijd al heb willen zeggen: "Mijn naam is Groot."