Achtergrond

Overvloed aan AI-muziek: meer is zeker niet beter

12/10/2025

Vertaling: machinaal vertaald

Enorme hoeveelheden AI-gegenereerde liedjes overspoelen de streaming portals. Dit is een relatief nieuw probleem. Maar het versterkt vooral oudere, al langer bekende problemen.

AI songs worden snel gegenereerd en vereisen geen speciale muzikale vaardigheden. Geen wonder dat de wereld momenteel wordt overspoeld met computergegenereerde liedjes. Spotify heeft binnen een jaar maar liefst 75 miljoen liedjes uit zijn catalogus verwijderd omdat ze AI-spam waren. Concurrent Deezer, die al langer actie onderneemt tegen AI-nummers dan Spotify, verwijdert elke dag 30.000 nummers - en de trend neemt sterk toe. Geëxtrapoleerd over het jaar zou dat neerkomen op 11 miljoen muziekstukken.

De AI-spam verstopt niet alleen de portals, maar dient ook als basis voor fraude. Bots «luisteren automatisch naar» de door AI gegenereerde nummers en hun makers innen licentiekosten. Spotify en zijn soortgenoten proberen dit tegen te gaan met de automatische detectie van botgedrag.

Zoals de Guardian meldt, worden ook echte artiesten geblokkeerd in het proces. De algoritmes werken niet betrouwbaar. Het is blijkbaar voldoende voor een nummer om geblokkeerd te worden als het plotseling veel vaker gestreamd wordt. Dit kan echter ook om legitieme redenen, bijvoorbeeld als het nummer op de radio wordt gedraaid of viraal gaat op Tiktok. Het is dan moeilijk voor de artiesten om contact op te nemen met het portaal. Nog moeilijker is het om te bewijzen dat je onschuldig bent.

Voor muziekmakers vormt AI ook een zeer fundamenteel probleem. Hun werk kan in de toekomst grotendeels waardeloos worden. Waarom hebben we nog muzikanten nodig als nieuwe muziek gewoon met een druk op de knop gemaakt kan worden?

Mijn hypothese is dat al deze problemen niet zo nieuw zijn - maar ze worden enorm versterkt door de vloedgolf van AI. Laten we dit eens in detail bekijken.

Aloud probleem nr. 1: Er is te veel van alles

Zelfs al voor de invasie van AI-rommel werd er veel meer geproduceerd dan mensen wilden of konden beluisteren. Of zoals Forbes het beschrijft: De vraag naar muziek blijft altijd ongeveer gelijk, terwijl het in de sale exponentieel groeit. Zelfs zonder AI wordt het steeds makkelijker om een muziekstuk te produceren met een aantrekkelijke geluidskwaliteit. In de vorige eeuw moest een band een professionele opnamestudio huren en specialisten inhuren die wisten wat ze ermee moesten doen. Tegenwoordig volstaat een gewone notebook of zelfs een iPad met een audio-interface. Goede software kost ook niets en kan meer dan de duurste apparatuur vroeger. Bovendien kan iedereen zijn werk publiceren op platforms als Spotify. Dat was vroeger ook niet mogelijk.

Geen wonder dat het aantal nieuwe liedjes exponentieel groeit. Deze ontwikkeling heeft niet alleen invloed op muziek, maar op vrijwel alle digitale content. Foto's, video's, games - er is de afgelopen jaren overal een explosie in productie geweest. De grafiek toont het aandeel video's dat tussen 2005 en 2022 naar YouTube is geüpload, gebaseerd op een studie uit 2023, die werkte met 1000 gerandomiseerde steekproeven. De trend is duidelijk.

Percentage gepubliceerde YouTube-video's per jaar.
Bron: McGrady, Zheng, Curran, Baumgartner, Zuckerman / journalqd.org

Aandacht is de valuta van de 21e eeuw. En de verdeling van aandacht op YouTube is vergelijkbaar met die op Spotify. Slechts een paar video's worden vaak gestreamd, de overgrote meerderheid zelden of nooit. Volgens het onderzoek werd de helft van alle YouTube video's minder dan 35 keer bekeken. Bijna vijf procent helemaal nooit. Aan de andere kant zijn de meest succesvolle 0,16 procent van de video's verantwoordelijk voor de helft van alle weergaven.

Dit was in 2022, vóór de opkomst van AI-Slop.

Het principe is dus «the winner takes it all». Dit is een probleem voor mensen die hun brood verdienen in de contentsector. Op een paar supersterren na, voor wie het systeem werkt. Alle anderen verdienen weinig tot niets - en zelfs degenen die ervan kunnen leven, staan onder grote druk om voortdurend nieuwe publiekssuccessen te produceren. Dit leidt weer tot nog meer overproductie.

Bekend probleem nr. 2: meer van hetzelfde

Hoewel er veel meer geproduceerd wordt, zijn er geen verschillende stijlen of uniciteit meer. In de hitlijsten is de variatie zelfs al lange tijd aan het afnemen. Ik schreef jaren geleden al een artikel over de redenen hiervoor. Veel heeft te maken met het feit dat commercieel succesvolle muziek tegenwoordig geoptimaliseerd moet zijn voor streaming portals. Dit betekent bijvoorbeeld dat het belangrijkste dat een nummer te bieden heeft in de eerste 30 seconden moet komen. Dit maakt complex en gevarieerd songwriting praktisch onmogelijk.

Dit fenomeen heeft niet alleen invloed op muziek, maar op de hele creatieve industrie.
Bioscoopfilms bijvoorbeeld. Bijna elke nieuwe film is een vervolg, een remake of een spin-off van een eerdere kaskraker. Franchises worden tot het uiterste uitgeperst. Er wordt waanzinnig veel geproduceerd, maar echte creativiteit is zeldzaam.

AI past precies in dit plaatje. Generatieve AI is per definitie meer van hetzelfde. Het creëert liedjes, afbeeldingen of video's door bekende structuren te reproduceren. Het kan ook decorstukken uit verschillende stijlen opnieuw combineren - maar dit creëert geen coherente, nieuwe stijl. In feite zijn er momenteel meer verschillende genres in de hitlijsten dan ooit tevoren. Er zijn de afgelopen jaren echter geen nieuwe stijlen ontstaan.

Experimentele muziek en kunst zullen in niches blijven bestaan. Maar dit is precies waar niet naar geluisterd wordt. Mensen willen altijd meer van hetzelfde, en ze krijgen wat ze willen.

Waarom zou het eigenlijk een probleem zijn als je mensen geeft wat ze willen? Omdat het dan geen kunst meer is. Dat is in veel gevallen niet erg. Muziek in een lift of als achtergrond bij een video hoeft niet aan artistieke eisen te voldoen. Maar echte kunst verrast, verwerpt conventies en verwachtingen en dwingt het publiek om zich met iets nieuws bezig te houden. Jazz, rock, punk, rap, techno, zelfs pop - al deze stijlen waren in hun begin schandalig en stuitten op hevig verzet. Samba werd zelfs verboden in Brazilië aan het begin van de vorige eeuw en de muzikanten werden vervolgd en gevangen gezet. Als mensen alleen maar hadden gekregen wat ze wilden, zouden we al deze stijlen nu niet hebben.

Old probleem nr. 3: De menigte kan niet eerlijk gemanaged worden

Lang voor de AI-invasie waren de grote internetportalen alleen in staat om de gigantische hoeveelheden content te beheren met behulp van algoritmes. Dit is nauwelijks een thema geweest voor pure muziek streaming portals, maar het probleem is bekend van Facebook en YouTube. De algoritmes die automatisch inbreuken op het auteursrecht of andere overtredingen bestraffen, zijn gevoelig voor fouten. Onterechte beschuldigingen kunnen content creators in zwaar weer brengen, omdat ze volledig zijn overgeleverd aan de platforms. Ze moeten het spel spelen volgens hun regels.

Old probleem nr. 4: Techbedrijven buiten mensen uit

Herkenning is niet volledig geautomatiseerd. Mensen moeten nog steeds beslissen of iets verwijderd moet worden. Daar zijn zelfs veel mensen voor nodig. Maar die mogen niet veel kosten.

Ze werken daarom voor onderaannemers in lagelonenlanden zoals de Philippijnen of Kenia onder onzekere omstandigheden.

De vloedgolf van AI zal de vraag naar dergelijke arbeid doen toenemen en bedrijven zullen proberen de kosten zo laag mogelijk te houden. Het probleem zal dus alleen maar groter worden. Maar het trainen van AI is al digitaal vuil werk. Mensen moeten tijdens het machinaal leren feedback geven of de herkenning goed was of niet. Er zijn gespecialiseerde bedrijven zoals Outlier die hier wereldwijd werknemers voor inhuren - tegen verbazingwekkend slechte omstandigheden.

Oplossingen zijn moeilijk

Hoe kunnen deze problemen worden opgelost? Ik weet het niet. Natuurlijk zouden de portals extra hindernissen kunnen opwerpen om de stortvloed aan content te beperken. Maar het is onwaarschijnlijk dat dit alleen ongewenst AI-materiaal zal filteren en geen door mensen gemaakte muziek. Al was het maar omdat er ook mengvormen zijn. En menselijke kunst uitsluiten is lastig. De portalen zouden hun eigen idealen en beloften verraden: Er zou geen toegang meer zijn voor iedereen, maar poortwachters zoals voorheen. De Amerikaanse Droom, volgens welke iedereen het op eigen kracht kan redden, zou officieel ten grave worden gedragen.

Maar zelfs als het zou lukken, wat hebben de platforms er eigenlijk aan? Hun investeerders willen schaalgrootte. Alles moet groeien, en sneller dan verwacht, zodat de aandelenkoersen stijgen. AI maakt het heel makkelijk om groei te genereren. Ik heb er niets aan als Spotify 500 miljoen nieuwe, saaie liedjes heeft. Maar dat lijkt er niet toe te doen - het belangrijkste is dat je met indrukwekkende kengetallen kunt smijten.

AI-generators als Suno of Udio zullen zich binnenkort voor de rechter moeten verantwoorden. Het is meer dan waarschijnlijk dat de tools zijn getraind met auteursrechtelijk beschermd materiaal - wat anders? Het is goed mogelijk dat er sancties worden opgelegd en dat AI-nummers aan banden worden gelegd. In principe kan de ontwikkeling echter niet met juridische middelen worden teruggedraaid. De technologie is een blijvertje - het is net tandpasta die niet meer in de tube kan worden teruggeduwd als hij er eenmaal uit is. Vanuit mijn gezichtspunt is het enige dat op dit moment overblijft de - waarschijnlijk naïeve - hoop dat muziekliefhebbers hun geld gerichter gaan uitgeven, zodat het direct ten goede komt aan de artiesten. Bijvoorbeeld via Bandcamp of cd-aankopen bij concerten.

109 mensen vinden dit artikel leuk

David Lee

Senior Editor

David.Lee@digitecgalaxus.ch

Mijn belangstelling voor computers en schrijven leidde me relatief vroeg (2000) naar de technische journalistiek. Ik ben geïnteresseerd in hoe je technologie kunt gebruiken zonder gebruikt te worden. In mijn vrije tijd maak ik graag muziek waarbij ik mijn gemiddelde talent compenseer met een enorme passie.

Achtergrond

Interessante feiten uit de wereld van producten, een kijkje achter de schermen van fabrikanten en portretten van interessante mensen.

Alles tonen

Deze artikelen kunnen je ook interesseren

Achtergrond
Een flopuitgever of waarom we nu 971 boeken minder in ons assortiment hebben
van Michael Restin
Achtergrond
AI-vooruitgang: ChatGPT (2025) is dommer dan Shrdlu (1970)
van David Lee
Achtergrond
7 vragen en antwoorden over DeepSeek
van Samuel Buchmann