Achtergrond

Meer creatief, gezonder, gelukkiger: een experiment met schrijftherapie

Olivia Leimpeters-Leth
30/11/2022
Vertaling: machinaal vertaald

Gedachten met de hand op papier zetten zou mensen creatiever maken en is goed voor de psyche. Ik ervoer wat schrijftherapie nog meer kan doen in een zelftest.

Er zijn hobby's die je heel snel opgeeft en er zijn hobby's waar je een beroep van maakt. Voor mij was het eerste pottenbakken, het tweede schrijven. Zelfs als kind op de lagere school schreef ik opstellen van zeven pagina's in het Duits. En mijn allerlaatste examen Duits op het gymnasium werd door mijn gewaardeerde leraar becommentarieerd met de woorden: "Je kunt heel goed wauwelen - maar ik hoop toch dat je ooit verder zult groeien dan dat." Hij gaf me toch een cijfer van "Zeer Goed".

Niettemin: Zelfs relaties met goede vrienden hebben van tijd tot tijd werk nodig. Daarom werd ik alert toen ik leerde over de techniek van hypnowriting - een vorm van schrijftherapie. Therapeutisch schrijven zou je moeten kunnen ontspannen, zorgen voor een diepere slaap en meer creativiteit, en een exit-strategie zijn uit schijnbaar eindeloze gedachtespiralen. Als een vorm van deze kunstzinnige therapie is hypnowriting ook gebaseerd op de veronderstelling dat sommige gevoelens en emoties andere wegen naar de oppervlakte moeten vinden dan via een therapeutisch gesprek mogelijk is.

Teksten schrijven dus, als een manier om te herstellen van mijn dagelijks leven, waarin ik bijna uitsluitend teksten schrijf? Ik twijfel nog of dat een goed idee is. Aan de andere kant, wat kan er misgaan? Het is het proberen waard.

Hypnoschrijven: wat kan ik bereiken met pen en papier?

. Mijn mobiele telefoon en laptop liggen op mijn bureau voor me. De eerste fout: want waarschijnlijk is het belangrijkste van hypnowriting het schrijven met pen en papier. Ursula Neubauer, schrijftherapeute en hypnowriting coach in Wenen, wijst hierop. "Schrijven met de hand activeert verschillende gebieden van onze hersenen die ons creatiever maken," zegt ze. Dit blijkt ook uit een studie van de Seoul National University. De onderzoekers konden bewijzen: Creatief schrijven in het dagelijkse universitaire leven beïnvloedt de schrijfstroom van de studenten positief. Schrijven met de hand is cruciaal voor deze creatieve processen, zoals ook blijkt uit resultaten van een onderzoeksteam van de Universiteit van Californië. Geactiveerde hersengebieden zijn onder andere de frontale kwab en het limbisch systeem, waar onze persoonlijkheid, creativiteit en emoties verblijven.

. De verandering van perspectief is bijzonder effectief bij schrijftherapie, zegt coach Neubauer: "Als we schrijven, komen we in de houding van een waarnemer. Ineens kan ik wat ik schrijf van buitenaf bekijken en zo afstand nemen van problemen waar ik minuten eerder middenin zat."

Met pen en papier, uit de droomval - dat is precies wat ik nodig heb.

Schrijftherapie: laat het los, schrijf het op!

Voor schrijftherapie hoef je trouwens niet goed te zijn in schrijven. In feite moet je alles vergeten wat je op school hebt geleerd, zegt Neubauer: stijl, grammatica of lyrische kwaliteit - dat is allemaal niet nodig. Perfect, denk ik, want ik heb vandaag toch geen zin in hoge kunst. Nu haal ik pen en papier en schuif mijn laptop aan de kant. Ik kan hem niet helemaal afsluiten, want ik heb besloten een schrijfmeditatie te doen met behulp van geluidsbanden die mijn laptop afspeelt.

Ik begin de schrijfmeditatie met behulp van geluidsbanden die mijn laptop afspeelt.

Ik begin met de eerste band: de feel-good oase. Gedurende 15 minuten moet ik vanuit mijn ziel opschrijven hoe deze plek eruit moet zien en welke wensen ik ervoor heb. Want het opschrijven van onze doelen en wensen zou onze veerkracht vergroten en ons gelukkig maken, blijkt uit studies. De stem van Neubauer vraagt me nu zachtjes mijn ogen te sluiten en me te concentreren op mijn ademhaling. Er is nog steeds geen teken van concentratie, geluk of veerkracht. En zelfs bij de woorden: "Laat, terwijl je uitademt, los wat je nu niet nodig hebt" denk ik aan komende afspraken en verkramp ik onmiddellijk. De plaats van welzijn ligt achter een zware deken van wolken.

De kracht van pen en papier

Eindelijk verstilt de stem in mijn oren en daarmee mijn gedachten. Ik hoor nu een windgong en krijg te horen dat ik moet gaan schrijven. Uit een chaos van wolken verschijnt in mijn geestesoog plotseling een door een bos omzoomd stuk land met een klein huisje. Ik schrijf op: "Het ruikt naar vers gemaaid gras, naar regen en vochtige aarde, naar een lavendelbed, een vogel tjilpt, verder is het stil. De wind waait, de bomen ruisen." Al snel beweegt mijn hand als vanzelf, als een marionet. Een uitvoeringsorgaan van lang uitgestelde gedachten die er eindelijk uit willen.

Ineens veranderen mooie beschrijvingen van mijn omgeving in eisen aan mijn omgeving. In een stel regels voor mijn plaats van welzijn. De snelle verandering van toon verbaast me: Ik schrijf op wie toegang heeft tot mijn eigendom en wie er helemaal geen plaats heeft. Eisen schieten uit mijn pen tot mijn hand pijn doet.

Mijn zinnen worden steeds korter: in rap staccato vul ik pagina voor pagina het kleine kladblok. Het voelt helemaal niet als meditatie. Ik ben helemaal niet ontspannen, maar in woede! Waarom is dat - deze plek moest me ontspannen! In plaats daarvan wordt het een katalysator voor de inspanningen van de voorbije weken, die naar boven komen in de vorm van een verlanglijstje naar een denkbeeldige feel-good plaats. Waarom ben ik verdomme nooit op deze prachtige plek, terwijl ik zo goed weet hoe die eruit zou moeten zien?

De stem op het bandje vraagt me nu zachtjes om de pen aan de kant te leggen. Ik leg mijn papierversnipperaar neer en haal opgelucht adem. En plotseling: opluchting. Mijn gezichtsspieren ontspannen zich, mijn hand wordt even licht als het stuk papier voordat ik het vrij zwaar maakte met het gewicht van mijn woorden. Ik realiseer me dat: Wat er op dit kleine papiertje staat, ontspringt uit een zeer diepe hersengroef. Schrijven heeft zeker meer dan creatieve energieën en flow-momenten losgemaakt.

Conclusie: wat expressief schrijven in ons doet

. Ik was verbaasd over het resultaat van mijn schrijfmeditatie. Ik had niet gedacht dat mijn experiment zo snel zou escaleren, terwijl ik alleen maar op zoek was naar afwisseling, creativiteit en een nieuwe kijk op schrijven. In plaats daarvan bleek schrijven met pen en papier een deuropener te zijn naar diepgewortelde en misschien onbewuste behoeften.

In mijn geval was het de behoefte aan rust, die al bleek uit de beschrijving van mijn oase. Wat op mijn ervaring eerder van toepassing is dan de omschrijving "meditatie" is "expressief schrijven": een methode volgens de psycholoog James Pennebaker, die tot doel heeft onze veerkracht te bevorderen. Hoe gespannen ik ook was aan het begin, zodra ik de pen neerlegde kon ik mijn gedachten overgeven aan het papier en ze - zij het een beetje angstig - van buitenaf bekijken. Daarna was ik minder boos op mezelf, op mijn gebrek aan kalme bekwaamheid, of op wat me ook maar dwars zat. Ja, ik voelde me losser en meer ontspannen.

En ik heb het schrijven weer van een vrijere kant ervaren, zoals ik me oorspronkelijk had voorgenomen. Het schrijven van een tekst die niet gecorrigeerd, niet bekritiseerd en zelfs niet gelezen wordt, heeft me veel goed gedaan. Sinds mijn ervaring met hypnowriting heb ik daarom de volgende ochtendprocedure aangehouden:

Elke dag, zodra ik opsta, schrijf ik mijn gedachten op een papiertje. Een soort "journaling", anderen zouden het "morning pages" noemen. Wat daar staat is nogal willekeurig, door elkaar en moeilijk te lezen.

Wil je een uittreksel? Alsjeblieft: "Een mot zit naast me, glimmend grijsbruin, en ik denk dat hij glimlacht om het feit dat vandaag misschien zijn laatste levensdag is."

Titelbild: shutterstock.com

16 mensen vinden dit artikel leuk


User Avatar
User Avatar

Ik hou van nadrukkelijke zinnen en allegorisch taalgebruik. Slimme metaforen zijn mijn kryptoniet, hoewel het soms beter is recht op het doel af te gaan. Al mijn teksten worden bewerkt door mijn katten. En dit is geen metafoor, want ik geloof dat men het huisdier kan 'vermenselijken'. Als ik niet achter mijn bureau zit, ga ik graag wandelen, speel muziek rond het vuur of activeer mijn vermoeide lichaam door te sporten of naar een feestje te gaan. 

Deze artikelen kunnen je ook interesseren

  • Achtergrond

    Mijn overgebleven liefde voor analoog

    van Reto Hunziker

  • Achtergrond

    Eerste wereldproblemen: als kinderen geen wensen meer hebben

    van Michael Restin

  • Achtergrond

    Kansen in plaats van stress: opnieuw leren met kinderen

    van Michael Restin

3 opmerkingen

Avatar
later