Achtergrond
Hé mannen, de bekkenbodem is niet alleen iets voor vrouwen!
van Ann-Kathrin Schäfer
"Sinds ik moeder ben geworden ..."
8/9/2025
Vertaling: machinaal vertaald
Veel dingen zijn anders na een geboorte. Vooral vrouwen voelen hoe hun rol als moeder ook andere gebieden van hun leven vormgeeft of zelfs herdefinieert. Psychotherapeute Dania Schiftan onthult de vragen waarop moeders het vaakst een antwoord bij haar zoeken.
Ik ben geen moeder en zal het misschien ook nooit worden. Ik heb immers nog geen definitieve beslissing genomen over het krijgen van kinderen. Daarom waardeer ik de gesprekken die ik met (nieuwe) moeders heb des te meer. Hoe voelen deze vrouwen zich? Hoe is hun leven en zelfbeeld veranderd? Wat is mooi, wat is minder mooi?
Eén vrouw die zich professioneel met deze thema's bezighoudt is Dania Schiftan. In de praktijk van de psychotherapeute en klinisch seksuologe in Zürich vinden vrouwen die worstelen met bepaalde aspecten van hun rol als moeder een luisterend oor. Ik vroeg het Dania, zelf moeder van twee kinderen, en wilde het graag weten: Over welke zorgen vragen moeders haar het vaakst om advies? En net zo belangrijk, welke oplossingen raadt Dania hen aan?
De vijf meest gestelde vragen uit Dania's dagelijkse praktijk
«Sinds ik moeder ben geworden, voel ik me niet meer begeerlijk. Hoe kan ik mijn seksueel verlangen en lichaamsbeeld terugkrijgen?»
Volgens Dania is het thema seksualiteit en moederschap een groot probleem voor veel vrouwen - en op heel verschillende niveaus. «Moeder worden betekent een enorme verandering: mentaal, fysiek en emotioneel. Bijna niemand kan zich vóór de zwangerschap voorstellen hoe ingrijpend deze veranderingen daadwerkelijk zullen zijn», zegt de expert.
De zwangerschap zelf brengt vaak een fundamentele verandering met zich mee. «Het heeft niet alleen een lichamelijk effect, maar ook een psychologisch - en meestal eindigt» niet simpelweg met de bevalling. «Veel vrouwen ervaren dat hun lichaam anders aanvoelt, dat aanraking pijn kan doen of gewoon vreemd aanvoelt. Daarnaast zien veel vrouwen zichzelf als minder aantrekkelijk en minder gewenst.» Dit veranderde zelfbeeld heeft een enorme impact op het waargenomen verlangen.
Een ander aspect: de behoefte aan fysieke nabijheid is vaak al volledig vervuld met een baby. «Veel vrouwen vinden de nabijheid van hun partner in deze fase bijna te veel omdat het in dezelfde categorie valt als de constante nabijheid van het kind.» Daarnaast is er een gebrek aan slaap, rolconflicten, soms teleurstelling in het partnerschap en de nieuwe perceptie van de partner als vader. Dit alles kan het nog moeilijker maken om toegang te krijgen tot je eigen seksualiteit, legt Dania uit.
«De sleutel is niet om seksualiteit zoals vroeger te willen herscheppen, maar om het volledig te herontdekken. Het gaat erom voor jezelf uit te vinden wat plezier en verlangen nu kunnen betekenen - vrij van verwachtingen.»
«We praten bijna alleen maar over de kinderen. Hoe kunnen we weer contact maken als stel in plaats van alleen als ouders te functioneren?»
De geboorte van een kind is als een echte aardbeving in de meeste partnerschappen, zegt Dania. «Het is een enorme verandering waar stellen meestal onvoldoende op zijn voorbereid. Er is zelden een echt gesprek vooraf over hoe de nieuwe rollen eruit moeten zien of hoe de dagelijkse routines kunnen werken. Mensen denken vaak: het komt wel goed.» Als het kind er eenmaal is, zijn de ouders gewoon overweldigd.
Volgens de expert nemen oude, sociaal aangeleerde patronen vaak de overhand in deze overweldigende situatie: de moeder neemt automatisch het huishouden en de kinderen op zich, terwijl de vader de rol van kostwinner op zich neemt. «In veel gevallen werken moeders echter ook, wat de last nog zwaarder maakt. Vooral in de eerste maanden of jaren met een baby komen koppels in een situatie terecht waarin ze alleen maar functioneren en worstelen om te overleven.»
Het partnerschap als koppel gaat het vaakst verloren. In plaats daarvan verdwijnt de relatie naar de achtergrond. En wat overblijft is hoogstens het team «familie» - maar niet langer het team «wij tweeën». «Het is cruciaal dat stellen leren om hun relatie bewust te koesteren. Partnerschap heeft tijd, energie en ruimte nodig: momenten waarop je met elkaar bezig bent, samen nieuwe dingen ervaart en bewust verbondenheid creëert - voorbij de rol van ouders.»
«Ik heb het gevoel dat ik nu gewoon een mama ben. Hoe kom ik er weer achter wie ik eigenlijk ben als vrouw?»
«Zelfbeeld is nauw verbonden met de veranderingen rond zwangerschap en moederschap», zegt Dania. Het vrouwenlichaam wordt in deze periode enorm beïnvloed en veranderd - vaak op een manier die in schril contrast staat met onze maatschappelijke idealen. «Veel vrouwen ervaren zichzelf dan als minder aantrekkelijk, minder interessant, 'te dik, te dun, te opgeblazen, te plat'.» Iets voelt altijd «te veel» of «te weinig».
Dit constante gevoel van ontoereikendheid leidt ertoe dat vrouwen zich vervreemd voelen van hun eigen lichaam, aan zichzelf twijfelen of enorme moeite doen om «weer te worden zoals ze waren vóór». Of dat nu voor de zwangerschap is of zelfs in de puberteit. «In dit proces verliezen we vaak de ongelofelijke schoonheid uit het oog die een lichaam kan ontwikkelen door het moederschap.»
In plaats van gevangen te blijven in de strijd tegen je eigen lichaam, moet je je aanpassen: leren om in je nieuwe lichaam te wonen, je er thuis in te voelen en de veranderingen niet als een tekortkoming te zien, maar als een uiting van kracht en prestatie. Want: «Dit lichaam heeft iets groots bereikt - het heeft een mens gecreëerd. Dit is precies de waardigheid en schoonheid die ontdekt moet worden.»
«Ik weet niet of ik terug wil naar mijn oude baan of iets heel nieuws wil beginnen. Hoe kom ik erachter wat echt bij me past?»
Veel vrouwen realiseren zich pas als ze een kind krijgen dat hun baan ineens niet meer de betekenis heeft die het ooit had, zegt Dania. «Bevestiging, waardering en eigenwaarde, die voorheen voortkwamen uit een carrière, succes en sociale erkenning, verdwijnen naar de achtergrond - soms in combinatie met de verrassende wens om thuis te blijven bij het kind.» Voor velen is dit een schok.
Aan de andere kant zijn er vrouwen die nog steeds veel plezier beleven aan hun carrière, gepassioneerd zijn over hun werk en er voldoening in vinden. Dit sluit schuldgevoelens echter niet uit. Deze kunnen intrinsiek ontstaan of door de omgeving bij de moeder worden ingeprent. «Daarnaast is er vaak sprake van praktische overbelasting: een gebrek aan ondersteuning in het dagelijks leven, een onduidelijke taakverdeling en het gevoel dat noch het kind, noch het werk echt tot hun recht kunnen komen.» Dit zorgt voor frustratie, innerlijke onrust en vaak een sterk gevoel van ontoereikendheid.
Voor sommigen leidt het moederschap echter ook tot een diepgaande verandering: «Er ontstaan nieuwe ideeën, creativiteit en professionele visies - maar tegelijkertijd zijn ze vaak moeilijk te realiseren omdat verantwoordelijkheden en verplichtingen de mogelijkheden beperken.»
In de therapeutische begeleiding is het daarom cruciaal om geen onderscheid te maken tussen «goed» en «fout» of om je te oriënteren op maatschappelijke beelden. Het doel is veeleer om samen helder te krijgen wat het eigen werkelijke verlangen is - los van verwachtingen en normen.
«Ik heb nauwelijks tijd over voor mezelf of mijn interesses. Hoe kan ik ruimte voor mezelf creëren zonder me voortdurend schuldig te voelen?»
Een bijzonder groot struikelblok voor veel moeders is het thema eigen tijd. Die is schaars. Moeders hebben vaak het gevoel altijd achter te lopen. «Veel vrouwen zijn ook opgegroeid met het idee dat vrije tijd en hobby's iets 'overbodigs' zijn - dingen die geen meetbare meerwaarde of geld opleveren.» Het resultaat is vaak een sluipende frustratie die na verloop van tijd kan leiden tot verdriet en innerlijke onbalans.
Dit is precies waarom het zo belangrijk is om bewust ruimte voor jezelf te creëren. «Alleen wie ook afstand heeft tot de familie kan voelen dat hij of zij bestaat als een onafhankelijk persoon - met eigen behoeften, interesses en vreugde.» Deze ervaring is de sleutel tot het terugbrengen van energie en vitaliteit in de familie.
De weg hiernaartoe, zegt Dania, houdt vaak in dat je je afvraagt: Waar heb ik vroeger van genoten? Wat inspireert me nu nog? «Zelfs als het lijkt alsof er geen tijd beschikbaar is, zijn er meestal nog wel mogelijkheden - het is vooral een kwestie van prioriteiten stellen.» En het zijn juist deze prioriteiten die opnieuw moeten worden gesteld om een evenwichtig en bevredigend leven te creëren.
Je kunt alle andere artikelen uit de serie hier vinden:
Omslagfoto: Elle Hughes via Unsplash
Natalie Hemengül
Senior Editor
Natalie.Hemenguel@digitecgalaxus.chAls Disney-fan zie ik het leven altijd in roze, ik aanbid de serie uit de jaren 90 en zeemeerminnen maken deel uit van mijn religie. Als ik niet dans onder een douche van glitter, ben ik te vinden op logeerpartijtjes of voor de kapper. PS Spek is een van mijn favoriete voedingsmiddelen.
1 commentaar
later