
Achtergrond
Door het park met de insectentank: ik speelde "Grounded 2".
van Debora Pape
Mijn eerste twee uur stadsbouw in het oude Rome voelen vertrouwd en toch fris aan. Alleen de graphics hebben me nog niet helemaal overtuigd. Je kunt "Anno 117: Pax Romana" vanaf 2 september zelf spelen.
Er is geen spel waar ik in 2025 zo naar uitkijk als «Anno 117: Pax Romana». De serie van Ubisoft Blue Byte is een van de beste die het bouwstrategische genre te bieden heeft. Ik heb het nieuwste deel in totaal twee uur gespeeld op Gamescom - en ik weet zeker dat ik deze winter vele dagen in het Romeinse Rijk zal doorbrengen.
«Pax Romana» schudt het basisprincipe van de «Anno» spellen niet aan het wankelen: Ik land op een leeg eiland en moet daar een prachtige stad op bouwen. De eerste stappen zijn eenvoudig, ik bouw een paar houthakkerskampen, houtzagerijen, visserijen en huizen.
Mijn «Liberti» - de bewoners van de eerste etappe - willen binnenkort echter meer dan alleen vis. Voor meer variatie op het bord kweek ik haver en verwerk die tot pap. Ik laat tunieken van hennep maken zodat de arme kerels niet naakt rond hoeven te lopen. Om het harde leven van de boeren draaglijker te maken, koop ik een taverne voor ze.
Zoals gebruikelijk in «Anno» escaleren niet alleen de behoeften snel, maar ook de complexiteit van de productieketens voor de afzonderlijke goederen. Voor eenvoudige hoeden heb ik alleen een schapenboerderij en een hoedenmaker nodig. Als ik brood wil bakken, heb ik een tarweboerderij, een molen en een bakkerij nodig - en die laatste heeft houtskool nodig. Omdat de goederenroutes kort moeten blijven, moet ik goed nadenken over waar ik wat neerzet.
Na een uur voel ik me al lichtelijk overweldigd omdat mijn inwoners dorsten naar olijfolie. Maar ik kan het niet verbouwen op mijn hoofdeiland omdat ik de vruchtbaarheid niet heb. Ik zou dus een tweede eiland moeten koloniseren. Bovendien heb ik niet genoeg ruimte gepland voor nieuwe huizen en moet ik nu productiefaciliteiten afbreken en opnieuw bouwen. Dit «volgende-tijd-ik-weet-beter» gevoel is een integraal onderdeel van de «Anno» spellen.
«Anno 117: Pax Romana» voelt misschien meteen vertrouwd, maar het is meer dan gewoon «Anno 1800» in een nieuw jasje. De ontwikkelstudio heeft nieuwe mechanieken bedacht zodat oude rotten zich niet gaan vervelen. De vier belangrijkste:
1. gebiedseffecten: Veel gebouwen hebben een effect op hun omgeving - positief of negatief. Het inkomen van woongebouwen in de invloedssfeer van een weverij neemt bijvoorbeeld toe. Het risico op brandschade neemt toe in de buurt van een houtskoolstokerij. Huizen in de buurt van het landhuis van mijn gouverneur leveren meer prestige op, enzovoort. Zulke extra factoren dwingen me om gebouwen nog bewuster te plaatsen.
2. goden: De oude omgeving is perfect voor goden en tempels. In «Anno 117» kan ik godheden aanbidden en geloof verzamelen. Hiervoor krijg ik buffs. Ceres verhoogt bijvoorbeeld mijn landbouwproductie van goederen.
3e onderzoek: Ik verzamel kennis via speciale gebouwen. Hiermee kan ik verschillende technologieën vrijspelen. De onderzoeksboom is behoorlijk groot. Het kan lang duren voordat ik de onderste takken heb bereikt.
4. militair: Het Romeinse Rijk draait niet alleen om bouwen, maar ook om vechten. Nadat er in de laatste spellen «Anno» geen gevechten meer werden gehouden, kan ik in «Pax Romana» het bevel voeren over legioenen. Ik heb nog niet kunnen testen hoe dit er precies uitziet in de demo. De ontwikkelstudio belooft ook dat militaire conflicten optioneel blijven. Wie zich liever vreedzaam vestigt, kan dat doen.
In tegenstelling tot in «Anno 1800» kan ik in de vrije spelmodus een van de twee regio's kiezen om te beginnen. Ik kan mijn carrière beginnen als gouverneur in Latium - een fictieve versie van Italië. Of ik kan de barbaren van Albion beschaven, wat doet denken aan Keltisch Brittannië.
Beide gebieden functioneren onafhankelijk en hebben niet per se goederen uit de andere regio nodig. Visueel verschillen ze echter wel. Terwijl het zonnige Latium een zomers vakantiegevoel heeft, wisselt het mystieke Albion af met mist en regen. Aan de andere kant voelt het spel in Albion vanaf het begin moeilijker aan. Ik kan alleen bepaalde gebouwen bouwen in het moeras - dat ik moet bereiken via loopbruggen die hout kosten.
Op het moment dat ik mijn Kelten voor het eerst een niveau hoger laat komen, moet ik ook beslissen: Wil ik ze de Romeinse cultuur opdringen of hun eigen gebruiken in ere houden? Er zijn waarschijnlijk voor- en nadelen aan beide - ik kan het niet echt zeggen na de korte spelletjes op Gamescom.
Naast Latium en Albion heeft Ubisoft in een preview van de eerste Season Pass al een andere provincie laten doorschemeren: er komt een Egypte DLC binnen het eerste jaar. Als fan van «Caesar» en «Farao» ben ik hier bijzonder blij mee.
Ik ben niet helemaal tevreden over de graphics en de gebruikersinterface. Niet dat «Anno 117» lelijk is. Integendeel: gebouwen en landschappen zijn liefdevol ontworpen en vol details. De straten bruisen van de inwoners die realistisch hun gang gaan. De tijden van de dag en het veranderende weer zorgen voor afwisseling. Ik zou de straten nu niet alleen in een hoek van 90 graden kunnen bouwen, maar ook onder een hoek. Maar dat voelt minder organisch, zoals in «Manor Lords». Daarom ziet mijn stad er uiteindelijk altijd uit alsof hij op een tekentafel is ontworpen.
Wat me meer stoort is het kleurrijke schilderwerk. Mijn stad straalt onnatuurlijk kitscherig bij zonsondergang. s Nachts flakkeren overal vuurtjes, zijn de weilanden nog groen en is de lucht donkerblauw. Het soms bijna komische uiterlijk past niet echt bij de historische setting.
Hetzelfde geldt voor de interface. Die is visueel te eenvoudig voor mij. Er slingert geen artwork rond de logo's, het lettertype heeft geen antieke flair en de knoppen hebben een effen achterkant. Tegelijkertijd neemt de gebruikersinterface veel ruimte in beslag. Aan de onderkant steken de menu's met meerdere niveaus ver in het beeld. Ik weet echter niet zeker of ik de demo alleen in 1440p heb gespeeld, want ik had geen toegang tot de instellingen. Misschien verdwijnt het probleem met een hogere resolutie.
In beide gevallen zijn dit niggles op hoog niveau. Qua gameplay hebben de eerste paar uur als Romeinse stedenbouwer me volledig overtuigd. Ik kan haast niet wachten om mijn rijk uit te breiden en mijn hersenen te pijnigen over complexe goederenketens.
Als je geïnteresseerd bent, kun je van 2 tot 16 september 2025 een voorproefje krijgen van het spel in een demo met een tijdslimiet van een uur. Deze is vanaf 12.00 uur beschikbaar op pc via Steam, Epic Games Store en Ubisoft Connect.
«Anno 117: Pax Romana» verschijnt op 13 november 2025 voor pc, Xbox Series X/S en Playstation 5. Een uitgebreide recensie volgt.
Mijn vingerafdruk verandert vaak zo drastisch dat mijn MacBook hem niet meer herkent. De reden? Als ik me niet vastklamp aan een beeldscherm of camera, dan klamp ik me waarschijnlijk aan mijn vingertoppen vast aan een rotswand.